دوره تندخوانی (19) : تئوری مغزهای سه‌گانه و نقش آن در تندخوانی

مغزهای سه‌گانه و تندخوانی

یکی از اجزای مهم در مدیریت و بقای انسان مغز می‌باشد. سیستم مغز ما دارای پیچیدگی‌های بسیار منحصربه‌فرد با منابعی بی‌نهایت است. همان‌طور که مغز در حیات و کنترل سایر اجزای بدن نقشی بسیار اساسی دارد در تندخوانی و یادگیری نیز نقش مهمی را ایفا می‌کند.

یکی از تقسیم‌بندی‌های بسیار زیبا در رابطه با مغز تئوری مغزهای سه‌گانه پرفسور پال مکلین (Paul Maclean) پزشک و عصب‌شناس آمریکایی است که در دهه 1960 معرفی شد. مکلین معتقد است مغز انسان در طی تکامل خود به شکل این ساختار درآمده است که شامل سه قسمت با عملکردها و وظایف متفاوت و متصل‌به‌هم می‌باشد. در ادامه به هر قسمت و عملکردهای آن‌ها و ارتباطشان بامطالعه و تندخوانی می‌پردازیم.

1- نئوکورتکس یا مغز جدید (Neocortex)

اولین قسمت مغز که در بالا قرار دارد مغز جدید یا همان مغز انسانی است. تفاوت انسان با سایر موجودات در ساختار کورتکسش است. البته حیوانات دیگری مانند شامپانزه‌ها و اسب‌ها نیز دارای کورتکس هستند درصورتی‌که قابلیت کورتکس انسانی را ندارند. این قسمت از مغز تحلیل و پردازش اطلاعات و شبیه‌سازی و خلق تفکرات را بر عهده دارد. می‌توان یکی از وظایف اساسی کورتکس را یادگیری نام برد. دلیل یادگیری بالای انسان نسبت به سایر حیوانات این قسمت از مغزش می‌باشد. درنتیجه ساختارهای کورتکس نقش مهمی در هر نوع یادگیری اعم از مطالعه و تندخوانی یا هر مهارت دیگری دارد.

2- مغز پستانداری یا سیستم لیمبیک (Mammalian Brain – Limbic System)

این قسمت از مغز وظیفه تمامی احساسات و هیجاناتی که در وجود ما تولید می‌شود را بر عهده دارد و نقش بسیار مهمی در سیستم تصمیم‌گیری ما ایفا می‌کند و شاید این دلیلی باشد که ما هیچ تصمیمی را بدون احساس نمی‌گیریم. لذت بردن از مطالعه و یادگیری کمک می‌کند مغزمیانی یا پستانداری ما نقش بیشتری در مطالعه داشته باشد و مطالب پایداری بیشتری در نورون‌های میان‌مغزی و سیستم‌های حافظه داشته باشند.

3- مغز خزندگی یا مغز قدیم  (Reptilian Brain)

تمامی حیوانات، پستانداران و انسان‌ها دارای این قسمت از مغز هستند. مغز خزندگی بقا و حیات ما را بر عهده دارد و به دنبال نیازهای اولیه برای تأمین حیات ما می‌باشد چراکه بدون حیات فعالیت‌های دیگر و سایر اجزا عملکردی نخواهند داشت و از حرکت و کار بازمی‌ایستند.

تمامی فعالیت‌هایی دستگاه تنفسی، گردش خون، دستگاه گوارش و … که برای بقا و حیات ما بسیار مهم و ضروری هستند توسط این بخش از مغز مدیریت می‌شوند. درواقع پایه‌های شخصیت انسان و تمامی رفتارها و عادت‌های غالب او از این قسمت سرچشمه می‌گیرد و مهارت‌ها یا رفتارهایی که در سیستم نورون‌های پایین مغزی جاری شوند مغز به‌صورت ناخودآگاه آن‌ها را در چرخه عمل قرار می‌دهد.

درواقع این سه قسمت از مغز همواره با یکدیگر در ارتباط هستند و تمامی تفکرات، احساسات و هیجانات ما را تولید می‌کنند. ما وقتی‌که تمرین‌های تندخوانی را انجام می‌دهیم و نگرشمان را در این رابطه تغییر می‌دهیم درواقع یادگیری سیستم‌های مغزی خودمان را تغییر می‌دهیم و با تکرار تمرینات طبق اصولی که بیان می‌شود رفتارها و مهارت‌های مؤثر جدید در مطالعه جایگزین عادت‌های نا مؤثر و وقت‌گیر در قسمت‌های مختلف مغز می‌شوند. برای آگاهی بیشتر حتماً فایل تصویری جلسه را ببینید تمام نکات موردنیاز به‌صورت جامعی بیان‌شده است.

از شما همراهان عزیز سپاسگزاریم که درک و برداشت‌های شخصی و نظرات ارزشمند خود را در مورد این فایل در قسمت دیدگاه‌های این جلسه برای ما ارسال می‌کنید و تجربیات خود را با ما و دوستانتان به اشتراک می‌گذارید.