تکنیک تقویت حافظه و سیستم تداعی و تصویرسازی
در رابطه با عملکرد حافظه در تندخوانی در جلسات قبل به‌صورت مفصلی صحبت کردیم و تمرین‌های زیادی برای این منظور آموزش داده شد. در این جلسه با تمرین بسیار قدرتمندی دیگری در زمینه تقویت حافظه و سیستم تداعی آشنا می‌شویم. قبل از شروع کار بهتر است تستی از خودمان بگیریم و عملکرد حافظه‌امان را ارزیابی کنیم.
برای انجام تست، تمرین به خاطر سپاری لغات را انجام می‌دهیم. در اینجا من 15 لغت با شماره‌گذاری می‌نویسم، شما باید زمان بگیرید و ببینید در 1 دقیقه چند لغت را با ترتیب شماره می‌توانید به خاطر بسپارید. هر تعداد لغت را به خاطر سپردید در انتهای زمان یادداشت کنید.
1- سکه
2- کلاه
3- یخچال
4- درخت
5- لپ‌تاپ
6- پتو
7- گچ
8- اسب
9- پراید
10- پفک
11- آهو
12- جارو
13- بوق
14- چکمه
15- میکروفون
اگر تعداد لغاتی که به خاطر سپردید بالاتر از 10 لغت بود حافظه شما عملکرد بسیار خوبی دارد و اگر بین 5 تا 10 لغت به خاطر سپردید عملکرد خوبی دارد و کمتر از 5 لغت نیاز دارید تاکمی حافظه خود را قدرتمندتر کنید. اگر می‌خواهید لیست لغات بالا را به حافظه خود بسپارید یکی از بهترین سیستم‌هایی که می‌توانید استفاده کنید سیستم تداعی هست که در ادامه به‌صورت کاملی به آن می‌پردازیم.
سیستم‌های تداعی
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که می‌تواند بر روی عملکرد حافظه ما تأثیر بسیار خوبی بگذارد سیستم تداعی است. تداعی فرایندی است که در آن مابین موضوعات مختلف ارتباط برقرار می‌کنیم و این ارتباط به‌گونه‌ای است که با به یادآوری قسمتی از آن موضوع، قسمت‌های دیگر و کلیت مطلب برای ما بازیابی می‌شود. درواقع اطلاعاتی که توسط تداعی ساخته می‌شوند در یک زنجیره متصل‌به‌هم بازیابی و یادآوری می‌شوند.
فرض کنید شما دوستی به اسم نازنین دارید و همیشه از یک عطر خاص استفاده می‌کند. یک روز در خیابان بوی عطر نازنین به مشام شما می‌خورد و ناخودآگاه به یاد او می‌افتید. بوی عطر، تصاویر نازنین را برای شما تداعی و یادآوری می‌کند و ممکن است خاطره یا خاطره‌هایی از او را به یاد بیاورید. برای اینکه تداعی بهتری داشته باشید می‌توانید هنگام تجسم و تصور از نکات زیر استفاده کنید.
1- طنز
استفاده از طنز در تجسم و به خاطر سپاری یکی از بهترین کارها است. هرچه قدر که موضوعات مضحک تر و خنده‌دارتر باشند در حافظه بیشتر می‌مانند؛ مانند پفکی که پراید سوار شده و شما به‌عنوان مسافر آن هستید یا درختی که میوه‌اش یخچال است. به همین سادگی شما می‌توانید تصاویر مضحکی را بین کلمات بالا بسازید که به‌راحتی آن‌ها را به یاد بیاورید.
2- تحرک
اجزا و موضوعاتی که می‌خواهید در سیستم تداعی به هم ربط دهید را به‌صورت فیلم و متحرک تجسم کنید؛ مانند جارویی که می‌خواهد خانه را تمیز کند و برای اینکه با وسایل برخورد نکند برای آن‌ها بوق می‌زند تا کنار روند. تجسم کنید که چطور جارو حرکت می‌کند و بوق می‌زند و سایر وسایل را هم ببینید که آرام‌آرام از سر راه او به کنار می‌روند.
3- جابجایی
جابجایی بسیار در به خاطر سپاری موضوعات کاربرد دارد. در این قسمت باید عملکرد ابزارآلات و وسایل را باهم جابه‌جا کنید. به‌عنوان‌مثال تصور کنید دارید با میکروفون چکمه را واکس می‌زنید؛ و سکه‌ای را روی سرخود تصور میکنید که به جای کلاه جلو نور آفتاب را می‌گیرد.
4- حواس پنچ‌گانه
حواس پنج‌گانه ما که شامل دیدن، شنیدن، حس کردن، بوییدن و چشیدن می‌شوند به ترتیب تصاویر، صداها، احساسات، بوها و مزه‌ها را در ذهن ما خلق می‌کنند. هر چه قدر که ما بتوانیم تمام مراحل تداعی مثل تحرک، جابجایی و … را با تصاویر، صداها، احساسات، بو و مزه‌ها تجسم کنیم ماندگاری آن‌ها در حافظه ما بیشتر خواهند شد.
نکته دیگر زیرمجموعه این پنج مورد است به‌عنوان‌مثال رنگ‌ها را در تصاویر ببینیم یا تن صداها و جنس احساسات را تجسم کنیم. یا تندی و تلخی مزه‌ها و بوها را هنگام تجسم بازنمایی کنیم. هر چه قدر که حواس پنج‌گانه و کیفیت‌های مرتبط با آن قوی‌تر و به‌صورت مضحک‌تری باشند مطالب بیشتر به یاد ما می‌مانند مانند سکه‌ای با روپوش مخملی سبز.
5- مبالغه و اغراق
هنگامی‌که موضوعی را می‌خواهیم مرتبط کنیم و آن را تجسم می‌نماییم با بزرگنمایی کردن و مبالغه در آن می‌توانیم ماندگاری بیشتری در حافظه خودمان ایجاد کنیم؛ مانند سکه بزرگی که صدها کلاه را حمل می‌کند یا تکه گچ بزرگی که ده‌ها اسب بر روی آن می‌دوند.
6- استفاده از خود
تصویری که از خودمان داریم یکی از پایه‌ای‌ترین تصویرهای ذهنی ما است. زمانی که ما موضوعاتی را به خودمان ربط می‌دهیم و تصویر خودمان در سیستم تداعی موردنظر وجود دارد ماندگاری اطلاعات بیشتر می‌شود؛ مانند زمانی که لپ‌تاپ پتویی را نمایش می‌دهد که روی آن پتو عکس ما وجود دارد. یا می‌توانیم پتویی را ببینیم که چندین عکس لپ‌تاپ بر روی آن قرار دارد که بر روی لپ‌تاپ نیز عکس ما حک‌شده است.
7- ارتباطات کاملاً به هم پیوسته
ارتباطات کاملاً به‌هم‌پیوسته ارتباطاتی هستند که اشیاء و موضوعات در آن باهم مرتبط هستند مانند کلاه و سر، دست و دستکش، پا و چکمه، عینک و چشم، پرنده و پرواز و … تا آنجایی که امکان دارد بهتر است از سیستم‌های دیگر تداعی استفاده کنیم چراکه هر چه قدر تصاویر مضحک و مبالغه‌آمیزتر باشند قدرت ماندگاری و پایداری بیشتری دارند.
حالا می‌توانید دوباره 15 کلمه قبل یا کلمات جدیدی را بنویسید و با نکاتی که گفته‌شده راحت آن‌ها را تداعی کنید و بتوانید به ذهن و حافظه خودتان بسپارید.
نکات مهم در سیستم تداعی:
1- در سیستم تداعی حتماً شما باید موضوعات را تجسم کنید و بر روی تصاویر آن‌ها کارکنید متن‌های نوشتاری و داستانی چندان کاربردی ندارند و ممکن است زود فراموش شوند.
2- در سیستم تداعی و ارتباط موضوعات مختلف با همدیگر، هر موضوع فقط باید به موضوع قبلی و بعدی خودش متصل شود تا هنگام بازیابی و یادآوری دچار مسئله نشویم.
تمرین پایه‌ها برای به خاطر سپاری و تقویت حافظه
یکی از بهترین راه‌های به خاطر سپاری موضوعات و جاری کردن آن در حافظه بلندمدت، اتصال آن موضوع با موضوعاتی است که به‌صورت ثابت و پایه‌ای در حافظه بلندمدت ما قرار دارند. اطلاعاتی که در شرایط عادی ما هرگز فراموش نخواهیم کرد به‌عنوان اطلاعات‌پایه شناخته می‌شوند و ارتباط موضوعات جدید با آن‌ها یعنی ماندگاری آن در حافظه بلندمدت ما.
فرض کنید شما می‌خواهید لباسی را به دیوار بیاویزید آیا بدون جالباسی می‌توانید بر روی دیوار صاف لباسی را آویز کنید؟ مسلماً نمی‌توانید. ما هم زمانی‌که اطلاعات را به ذهنمان می‌دهیم و با چیزی گره نمی‌خورند به‌زودی فراموش می‌شوند ولی اگر ما پایه‌ها را در حافظه بلندمدت خود بشناسیم و اطلاعات را به آن متصل کنیم قدرت ماندگاری بیشتری خواهند داشت.
یکی از پایه‌های مهم در حافظه ما اندام‌های بدنمان هستند که ما هرگز آن‌ها را فراموش نمی‌کنیم. در این تمرین تعدادی از اندام‌های پایه برای شما شفاف شده که به ترتیب شماره از ابتدا باید آن‌ها را حفظ کنید و موضوعات موردنظر را به آن‌ها متصل کنید. در لیست زیر اول با پایه‌ها آشنا می‌شوید و در ادامه توضیحات و فایل تصویری جلسه نحوه انجام تمرین را به‌صورت کاملی یاد می‌گیرید.
همان‌طور که در لیست بالا می‌بینید تعدادی از اجزای بدن به‌عنوان اطلاعات‌پایه در حافظه معرفی‌شده‌اند. فرض کنید شما می‌خواهید برند خودکارتان یادتان بماند. ابتدا خودکار را با تمامی جزئیاتش در ذهن خود تصور میکنید و برند آن را می‌بینید به‌عنوان‌مثال خودکار بیک (Bic). سپس یکی از اجزا را انتخاب میکنید که در اینجا ما شماره 30 یعنی انگشت اشاره دست راست را انتخاب می‌کنیم و آن را هم تجسم می‌کنیم، سپس با استفاده از سیستم‌های تداعی تصاویر را باهم لینک می‌کنیم.
به‌عنوان‌مثال ابتدا خودکار بیک را می‌بینید که بسیار خوشحال است و رنگ موردعلاقه شمارا دارد و بعد تجسم میکنید یک تاب به انگشت اشاره دست راست شما متصل است و خودکار بیک در حال بازی کردن بر روی تاب است و بعد از تمام شدن بازی برای تشکر از شما روی ناخن انگشت اشاره شمارا با جوهر خود رنگ می‌کند و کلمه Bic را به‌صورت انگلیسی بر روی آن می‌نویسد.
به همین سادگی شما می‌توانید با تداعی موضوعات مهم را به هرکدام از پایه‌ها طبق مراحل بالا متصل کنید و به خاطر بسپارید. برای انجام دقیق این تمرین و نکات موردنظر حتماً فایل تصویری جلسه را ببینید و مراحل زیر را گام‌به‌گام برای تقویت حافظه خود از طریق اتصال موضوعات مهم به پایه‌های بدن انجام دهید.
1- ابتدا نام و شماره پایه‌ها را یاد بگیرید یا برای خودتان یک لیست جدید درست کنید و آن را حفظ کنید.
2- اطلاعات و موضوع مهمی که می‌خواهیم به خاطر بسپاریم را مشخص می‌کنیم در چه زمینه‌ای است و تمام ابعاد آن را به‌صورت واضح و شفافی با جزئیات در ذهن خود مجسم می‌کنیم.
3- بعد از مشخص شدن موضوع از لیست پایه‌ها برای آن یک پایه در نظر بگیرید و سپس تصویر پایه‌ای که انتخاب کردید را نیز با تمام جزئیات و به‌صورت دقیق و شفافی برای خود تجسم کنید.
4- با استفاده از سیستم‌های تداعی که در قبل بیان شد تصویر موضوع و پایه را در کنار هم قرار می‌دهیم و یک داستان جدید خلق می‌کنیم. هرچه قدر تصاویر جدید مضحک و اغراق‌آمیزتر باشند و حواس پنج‌گانه در آن‌ها دخیل باشد موضوع و پایه باقدرت بیشتری به هم متصل می‌شوند و قدرت به خاطر سپاری و به یادآوری آن آسان‌تر می‌شود و حافظه ما تقویت می‌گردد.
به یاد داشته باشید در سیستم تداعی حتماً شما باید موضوعات را تجسم کنید و بر روی تصاویر آن‌ها کارکنید متن‌های نوشتاری و داستانی چندان کاربردی ندارند و ممکن است زود فراموش شوند و هر موضوع فقط باید به موضوع قبلی و بعدی خودش متصل شود تا هنگام بازیابی و یادآوری دچار مسئله نشویم.
از شما همراهان عزیز سپاسگزاریم که درک و برداشت‌های شخصی و نظرات ارزشمند خود را در مورد این فایل در قسمت دیدگاه‌های این جلسه برای ما ارسال میکنید و تجربیات خود را با ما و دوستانتان به اشتراک می‌گذارید.
22 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
سلام . من هر کدام از انگشتهای دست را یک فرد از اعضای خانواده و فامیل در نظر میگیرم به ترتیب شماره . حالا اگه بخوام لیستی حفظ کنم هر کلمه رو به یکی از افراد ربط میدهم . ایده خوبیه؟
سلام خدمت شما
بله ایده‌ی خوبی هست و می‌توانید استفاده کنبد.
سلام در مورد حفظ کلمات انگلیسی بهترین روش کدام است
جواب سوالمو از قسمت قبلی دریافت نکردم،اومدم اینجا بارگذاری کردم،که اینجا هم میگه سوالتون تکراریه.
دروود بر شما استاد
خدا قوت
عذرخواهی میکنم که سوال عبارت خوانی رو اینجا میپرسم،در بخش مربوطه نمی شد.
والا من هر چی تمرین عبارت خوانی میکنم،حوزه دیدم از چهار ستون در جزوه خودتون کمتر نمیشه🥺🥺
هر چی که صفحات رو سه قسمتی میکنم دیگه تند خوانی،میشه کند خوانی،خیلی افتضاح میشه،الان بیست روز هست که من نتونستم بیام روی سه ستون😪🥺
من چکار کنم؟
توروخدا کمکم کنید
هر چی صبوری میکنم که خدا خودش کمک کنه،ممکن نمیشه.
سلام خدمت شما
هر مهارتی نیاز به تکامل و زمان دارد و در هیچ کجای فایل بنده مطرح نکردم با بیست روز یا بیشتر عبارت خوانی کامل می‌شود. به نظر من شما بسیار عجول هستید و مسیر را برای خود سخت کرده‌اید.
از آنچه که تا به اینجا یاد گرفته‌اید لذت ببرید و اینقدر روی نشدن کار و سخت گرفتن متمرکز نشوید این راه اصولی یادگیری نیست. در تمام فایل بارها تأکید شده لذت بردن از مسیر و به آرامی جلو رفتن هدف این دوره و آموزش‌های بنده است.
هیچ وقت دیر نخواهد شد و کسی شما را به خاطر نرسیدن به سطحی که می‌خواهید بازخواست نخواهد کرد پس با آرامش و روحیه‌ای شاد و سپاسگزار به مسیر خود ادامه دهید و از چیزهایی که یاد گرفته‌اید برای مطالعه استفاده کنید تا به مرور مسیر بهبود پیدا کند.
باور کنید بنده هم سال‌ها با این موانع و چالش ها روبه‌رو بودم و میان‌بری پیدا نکردم، فقط یادگرفتم صبور باشم و به مسیر خودم با لذت ادامه دهم. اگر راهی بود حتماً به شما عرض می‌کردم، ولی کاری از دست من به جز آموزش تجربیاتم برنمی‌آید، یادگیری و تمرین و تکرار مطالب و تسلط به آن‌ها فقط به عملکرد خود دانشجویان بستگی دارد و یک روحیه قوی، سپاسگزار و منعطف می‌خواهد.
چشم،باز هم صبوری میکنم و به تمرینات ادامه میدم🤲🏼🤲🏼
سلام استاد
قسمت پایانی این جلسه فرمودین باید هر موضوع رو به موضوع قبل و بعدش ارتباط بدیم.
تو مثالهایی که از نیوتون و … زدید تداعی رو متوجه شدم ولی این ارتباطی که فرمودین نبود.
ممکنه لطفا با یک مثال، این ارتباط بین موضوعات متوالی رو توضیح بدید.
سلام خدمت شما
به مثال های جلسه دقت بیشتری کنید این مورد توضیح داده شده است.
سلام ببخشید من الان با یک دور تندخوانی کردن یک درس متوجه نمیشم باید چیکار کنم تا چندبار تند خوانی کنم کامل بفهمم؟
سلام خدمت شما
آیا جلسات دوره را از ابتدا دنبال کردید؟
سلام انگشت شستم رفت دادگاه و داشت زار میزد و و شکایت میکرد، انگشت اشاره بهش گفت تو حتی عیب های خودت رو هم نباید به کسی بگی چه برسه به این که بخوای شکایت کنی، انگشت وسطی گفت باید آدم هایی که غر میزنند رو اصلا بندازیمشون از محیط فرکانسی خودمون دور، انگشت انگشتری میگه اگر تو توی فرکانس خوبی قرار بگیری میتونی به جایی برسی که تصمیمات درستی بگیری و سریع بفهمی درست وغلط کدام است، انگشت کوچک هم دست به دعا برداشته بود و گفت دقیقا توی این مسیر خداوند با ما همراه هست:
با این داستان من 5 مورد زیر یادم میاد و میتونم شاید حدود 20 دقیقه سخنرانی کنم و به کسی که اهل غر زدن هست و توکل نداره تلنگر بزنم :
۱- دهن خودت و بقیه رو روی بدی ها و شکوه ها و گلایه ها و مشکلات و درد و دل ها ببند و از خوبی ها بگو.
۲- حتی کوچکترین بدی هم نگو اصلا سعی کن نقطه ضعف هات رو نشون کسی نده اصلا اصلا.
۳- کلا کسی که غر میزنه رو حذف کن اصلا به کسی نگو نذار بفهمن که تو مشکلی داری.
۴- یکی از خوبی های اینکه در مدار درست قرار بگیری اینه که بهت یه حسی میرسونه که چی درسته چی غلط.
۵- خداوند هوای تورو داره تصمیم سایر افراد روی زندگی شما اثری نداره.
سلام و درود خدمت شما
ممنونم از ارسال تمرین بسیار زیباتون. مفهوم بسیار جذاب و کاربردی بود که در قالب سیستم تداعی عالی طراحی شده بود و کمک می‌کنه که اصول شخصی زندگیمون رو بهتر یادمون بمونه و دائماً تکرارشون کنیم تا نتایج فوق‌العاده‌ای خلق کنند.
بسیار عالی بود و درود بر شما که تلاش و تمرین دارید موفق و پیروز باشید.🌹👏
🙏🏻🌾🙏🏻🌾🙏🏻
سلام بر شما آقای دکتر خنیده عزیز و همکاران شما
من قسمت تداعی را متوجه نشدم.
سلام و درود خدمت شما
حتماً سعی کنید جلسات قبل رو با دقت گوش کنید. این جلسه نیاز دارد تا چندبار تکرار شود و متن های نوشتاری جلسه هم مطالعه کنید. با چندین بار تکرار مطالب رو متوجه خواهید شد.
سلام وقت بخیر
ممنون از اموزش جامع و عالیتون
ببخشید کل آموزشا ۲۸ جلست؟جلسات بعدی رو کی اپلود میکنید؟
سلام و وقت بخیر
تا به حال ۳۰ جلسه روی سایت منتشر شده است. دوره شامل ۴۰ جلسه هست که هفته ای دو یا یک جلسه در روزهای دوشنبه و پنجشنبه منتشر می‌شود.
سلام روزتون بخیر
اگه هر شب نیم ساعت تمرینات رو انجام بدم چقدر طول میکشه که تندخوان بشم؟
حالا در سطح متوسط یا مبتدی فرقی نداره فقط بتونم سریع تر بخونم و بفهمم.
سلام خدمت شما
همه چیز بستگی به خود شما و نحوه انجام تمرینات دارد و سطح تندخوانی رو خودتون باید تعیین کنید. زمان و تعداد انجام تمرینات هرچند مهم است ولی مهم‌تر کیفیت انجام تمرینات است.
سلامی دوباره😁من کنکوریم و یه مشکلی که دارم اینه که مطالعه درسام خیلی طول میده مثلا یک درس حدود ۱ ساعت و نیم طول میکشه تا کاملا روش مسلط بشم و این برام خیلی بده وقتمو زیاد میگیره.
اگه تندخوانی یاد بگیرم میتونم تو زمان کمتری با بازدهی و درک بالا یادشون بگیرم؟
سلام خدمت شما
بله حتماً می‌تونید. هدف تندخوانی افزایش سرعت و بالا بردن درک مطلب در زمان کوتاه‌تر و به صورت مؤثر تر هست. اگر جلسات قبل رو به ترتیب از ابتدا دنبال کرده باشید تمام این نکات به صورت بسیار دقیق و کاملی بیان شده و نکته مهم دیگه تعهد و تمرین شماست که تعیین می‌کنه چقدر نتیجه می‌گیرید.